De huid (Cutis)

De huid is het grootste orgaan van het lichaam. Een mens bestaat voor ongeveer 16% uit huid. De dikte van de huid is tussen de 1 tot 3 millimeter. De belangrijkste functie van de huid is het beschermen van het lichaam. Om deze functie uit te voeren moeten de cellen van de huid sterven en een hoornlaag vormen. Deze hoornlaag zorgt er voor dat de huid ongevoeliger wordt tegen invloeden van buitenaf. Steeds schuiven levende huidcellen op naar de huid oppervlakte waar zij na verloop van tijd afsterven. Dit proces zorgt ervoor dat de huid één keer in de maand helemaal vernieuwd wordt.

Functies van de huid
De huid vormt ons grootste zintuig. Via de huid kunnen we o.a. kou, warmte, trillingen, druk en pijn waarnemen. Onze huid kan ons ook gevoelens vertellen. Dat doet hij door middel van rood worden, verbleken of de haren overeind (kippenvel) te zetten. Het op temperatuur houden van het lichaam is een andere functie van dit orgaan. De huid geeft bovendien bescherming aan het lichaam en is een graadmeter voor de gezondheid. Onze huid kan stoffen opnemen (crème) en stoffen uitscheiden (zweet). De huid maakt ook vitamine D aan.

Opbouw van de huid
De huid is opgebouwd uit meerdere lagen. Iedere laag heeft zijn eigen speciale celstructuur met daarbij horende functie.

Van buiten naar binnen zijn de huidlagen op te delen in:

Opperhuid → Epidermis → bovenste huidlaag
Lederhuid → Dermis / Corium → laag tussen opperhuid en onderhuid
Onderhuid → Subcutis / Hypodermis → onderste huidlaag vetweefsel

Opperhuid (Epidermis)
De opperhuid is de dunste laag van de huid met een totale dikte van 0,05 tot 0,1 millimeter. De onderzijde van opperhuid bevat levende cellen en de buitenzijde bestaat uit verhoornde (dode) cellen. Door voortdurende celdeling is de opperhuid in staat zich te herstellen na beschadiging.

De opperhuid heeft 5 lagen! Lagen van de opperhuid van binnen naar buiten zijn:

• Basaalcellenlaag – Stratum Cylindricum
  Er worden voortdurend nieuwe cellen aangemaakt door celdeling. Hier vindt ook de uitwisseling van voedings- en afvalstoffen en ook pigmentvorming plaats.
• Stekelcellenlaag – Stratum Spinosum
  Hier kan celdeling nog plaats vinden.
• Korrellaag – Stratum Granulosum
  Hier begint het verhoorningsproces
• Doorschijnende laag – Stratum Lucidum
  Hier verliezen de cellen hun kern en bestaan ze grotendeels uit dode cellen.
• Hoornlaag – Stratum Corneum
  Dit is het zichtbare deel v/d huid, hier bevatten de cellen slechts 10% water.

Huidbarrière
De opperhuid bestaat uit dode en levende cellagen. De dode huidlagen (korrellaag, doorschijnende laag, hoornlaag) beschermen de levende huidlagen (basaalcellenlaag en stekellaag) en laten alleen speciale stoffen door. Deze natuurlijke barrière is de overgang tussen de korrellaag en doorschijnende laag. Bepaalde stoffen kunnen de huidbarrière passeren: bijvoorbeeld UV stralen en infrarood stralen.

Lederhuid (Dermis)
De dikte van deze laag varieert van 0,5 tot 3 millimeter. Het bestaat uit bindweefsel. In de lederhuid bevinden zich bloed- en lymfevaten. Naarmate de bloed en lymfevaten dieper in de huid liggen, nemen ze in omvang toe. Ze voeren voedingsstoffen en zuurstof aan en afvalstoffen af. Talgklieren en zweetklieren liggen ook in de lederhuid. Ze ontstaan uit epitheelweefsel van de huid en monden zich uit door middel van poriën aan het huidoppervlak.

De lederhuid is opgebouwd uit 2 lagen:

• Papillenlaag (Deze laag bevat bloedvaten, die voedingstoffen en zuurstof naar basaalcellenlaag brengen)
• Netlaag (Bevat bloed- en lymfevaten, zenuwen en zweet- en talgklieren en zorgt voor soepelheid, rekbaarheid en stevigheid van de huid dankzij aanwezigheid van vezels)

Onderhuid (Subcutis)
Hier bevinden zich de vetcellen. Deze cellen zijn in staat vet op te nemen en de dikte van de onderhuid te bepalen. De onderhuid bepaalt de veerkracht van de huid en vormt een isolerende laag die het lichaam beschermt tegen kou.

Zuurmantel
Op de hoornlaag leven bacteriën, schimmels en gisten, zogenaamde micro-organismen. De zuur-mantel is een beschermende emulsie aan de huidoppervlakte, die door zweet, talg en verhoorningsproducten gevormd wordt. De zuurmantel biedt bescherming tegen binnendringen van micro-organismen* en houdt de hoornlaag soepel.
De zuurmantel heeft een bepaalde PH-waarde, welke ligt tussen 5,5 en 5,8. Water lost de zuurmantel op. Na het douchen duurt het 2,5 uur tot de zuurmantel weer hersteld is.

* micro-organismen zijn bacteriën en virussen die, als ze ons lichaam binnendringen, schade aan kunnen richten en ons ziek maken.